“Tiếng Việt từ TK 17: nên mười tuổi và nên hoa” Phần 32 (kỳ 4)
Tiếng Tày Nùng có âm nòi là dòng dõi, giống (loài) so với dạng lõi (Mường Bi, loài) và lõi (Mường Bi, cốt lõi). Dạng nòi (giống) của tiếng Tày Nùng và lõi (loại, Mường Bi), cùng với khả năng đọc nội là noi6/loi6 (giọng Quảng Đông3), cho ta dữ kiện để liên kết loại loài và nòi: thanh nặng HV loại liên hệ với loài Powered by Froala Editor
“Tiếng Việt từ TK 17: nên mười tuổi và nên hoa” (phần 32) / kỳ 3 Nguyễn Cung Thông
Ngày 1/4/1919, khoa thi Hội cuối cùng, tức khoa Kỷ Mùi được tổ chức, đánh dấu thời điểm sau cùng của chương trình học chữ Nho ở VN. Dĩ nhiên là chương trình học chữ quốc ngữ (và tiếng Pháp) bắt đầu nở rộ, và trong giai đoạn này các học giả tiên phong cũng cố gắng "chuẩn hóa" chính tả tiếng Việt. Trong xu hướng trên, một số sách giáo khoa bằng chữ quốc ngữ ra đời. Thí dụ như "QUỐC-VĂN. GIÁO-KHOA THƯ (sách tập đọc và tập viết) LỚP ĐỒNG-ẤU". Sách này do Nha Học-Chính Đông-Pháp đã giao cho ông TRẦN-TRỌNG-KIM, ông NGUYỄN-VĂN-NGỌC, ông ĐẶNG-ĐÌNH-PHÚC và ông ĐỖ-THẬN soạn - in lần thứ tám (1935) Powered by Froala Editor
“Tiếng Việt từ TK 17: nên mười tuổi và nên hoa” (phần 32) (kỳ 2)
Phần này bàn về cách dùng nên so với lên vào thời LM de Rhodes đến truyền đạo. Đây là lần đầu tiên các âm này được dùng trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh (chữ quốc ngữ). Ngoài ra, từ thời Việt Bồ La thì nước Việt đã mở rộng bờ cõi đến tận Cà Mau và khuếch đại các sự khác biệt trong ngôn ngữ như phương ngữ Nam bộ (tiếng Nam Kỳ) so với Bắc Bộ. Powered by Froala Editor
“Tiếng Việt từ TK 17: nên mười tuổi và nên hoa” (phần 32) ( kỳ1)
Phần này bàn về cách dùng nên so với lên vào thời LM de Rhodes đến truyền đạo. Đây là lần đầu tiên các âm này được dùng trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh (chữ quốc ngữ). Ngoài ra, từ thời Việt Bồ La thì nước Việt đã mở rộng bờ cõi đến tận Cà Mau và khuếch đại các sự khác biệt trong ngôn ngữ như phương ngữ Nam bộ (tiếng Nam Kỳ) so với Bắc Bộ. Powered by Froala Editor
“Tiếng Việt từ TK 17: tay mặt/hữu - tay tả/trái – tay đăm/chiêu” (phần 31)
Phần này bàn về các tên gọi tay mặt, tay hữu ... tay tả, tay trái vào thời LM de Rhodes đến truyền đạo. Đây là lần đầu tiên các danh từ như vậy được dùng trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh (chữ quốc ngữ). Ngoài ra, khái niệm mở rộng về bên mặt (> bên phải) so với bên trái cũng cho thấy sự tương đồng giữa các nền văn hóa khác nhau Các tài liệu tham khảo chính của bài viết này là bốn tác phẩm của LM de Rhodes soạn Powered by Froala Editor
“Tiếng Việt từ TK 17: thợ dào, thợ rèn, thợ máy ... dộng chúa” (phần 30)
Phần này bàn về các tên gọi thợ dào, thợ rèn, thợ máy cùng tương quan Hán Việt đ - d như đao -dao, đáo –dáo vào thời LM de Rhodes đến truyền đạo. Đây là lần đầu tiên các danh từ như vậy được dùng trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh (chữ quốc ngữ) Powered by Froala Editor
GIAO LƯU VĂN HÓA QUỐC TẾ THỜI HỘI NHẬP
Khi chúng ta hội nhập với kinh tế và văn hóa toàn cầu thì cơ hội và thách thức là điều không tránh được. Thử thách chính là các hậu quả của văn hóa tiêu thụ. Phim ảnh, hội họa, âm nhạc, sân khấu, văn chương tràn vào như thác lũ. Người tiêu dùng có rất nhiều để lựa chọn. Powered by Froala Editor
“Những mãnh vụn ngôn ngữ và lịch sử: tiếng Việt từ thời LM de Rhodes
Vấn đề phát âm phụ âm c trở nên khá phức tạp vì chúng ta đã quen đọc theo tiếng Việt c là /k/ như có, cơ, ca, cụ, cứ ... nhưng khi đứng trước các nguyên âm nhỏ/trước i, e thì dùng dạng k. Vào TK 17, khi các giáo sĩ Tây phương sang ĐNA truyền đạo thì ảnh hưởng của các ngôn ngữ Hi Lạp, La Tinh (dùng trong các hoạt động tôn giáo) trở nên rõ nét trong phương pháp kí âm tiếng Việt. Phụ âm c khi đứng trước các nguyên âm nhỏ/trước i, e thì lại đọc là gần như ch như trong tiếng Việt hiện đại, còn ch lại đọc như là k theo truyền thống Hi Lạp/La Tinh trong nhà thờ (CG). Powered by Froala Editor
Trích dẫn thành ngữ, tục ngữ trên báo chí hiện đại – chiếc cầu nối giữa quá khứ và hiện tại
Việc trích dẫn các thành ngữ và tục ngữ trên báo chí cũng có thể đem đến tác dụng không kém các hình tượng văn học, trong việc gây ảnh hưởng đối với người đọc. Bởi lẽ ẩn dấu đằng sau những câu thành ngữ và tục ngữ đó là những hình ảnh sinh động của một hiện tượng, sự việc, cũng có thể là những câu chuyện có đầy đủ các nhân vật, trình tự diễn ra và những bài học răn dạy người đời. Powered by Froala Editor